Coraz większą popularnością, szczególnie w większych miastach cieszy się mikromobilność, o czym pisaliśmy niedawno w artykule Elektryczne hulajnogi versus unijne i krajowe wymagania. Mikromobilność jest to rodzaj transportu osobistego, zakładający wykorzystanie niewielkich, lekkich i bez spalinowych urządzeń, które umożliwiają pokonanie niewielkich dystansów, szczególnie pierwszego lub ostatniego fragmentu podróży, w celu realizacji codziennych obowiązków i potrzeb. Dzięki niedużej wielkości i stosunkowo małej masie, urządzenia te ułatwiają przemieszczanie się po wąskich i zatłoczonych ulicach miast, a ich alternatywny napęd eliminuje hałas i redukuje tzw. ślad węglowy. Zalicza się do nich zarówno pojazdy zasilane energią elektryczną, jak i siłą ludzkich mięśni. Są to między innymi:
- rowery,
- hulajnogi,
- deskorolki,
- skutery,
- łyżworolki,
- wrotki,
- a także mikrosamochody.
Do pojazdów mikromobilnych zaliczamy również samobalansujące transportery osobiste - jednoosobowe, jedno- lub dwukołowe urządzenia elektryczne przeznaczone do celów transportowych oraz rekreacyjnych. Do sterowania wykorzystują samobalansujący żyroskopowy system, zmieniający kierunek w zależności od tego, w którą stronę pochyla się kierowca. Do tego typu urządzeń zaliczamy między innymi transportery elektryczne takie jak Segway-e, hoverboardy, monocykle, rolki elektryczne (e-skates) czy nawet motocykle samobalansujące.
Niestety, użytkowanie tych, jak i większości urządzeń elektrycznych wiąże się z ryzykiem wystąpienia różnego rodzaju zagrożeń, np. elektrycznych, termicznych, mechanicznych czy pożarowych. W początkowym okresie popularności hoverboardów została nawet zakazana sprzedaż tego typu urządzeń w Stanach Zjednoczonych, ponieważ występowały liczne przypadki samozapłonów. Ryzyko potwierdzają również liczne zgłoszenia w Unii Europejskiej dotyczące tego typu sprzętu o potencjalnych zagrożeniach związanych właśnie z samozapłonem, porażeniem prądem czy poparzeniami.
Mając na uwadze bezpieczeństwo produktów i konsumentów oraz ujednolicenie wymagań na arenie międzynarodowej, Międzynarodowa Komisja Elektrotechniczna opracowała normę IEC 60335–2-114:2018Household and similar electrical appliances - Safety - Part 2-114: Particular requirements for self-balancing personal transport devices for use with batteries containing alkaline or other non-acid electrolytes. Określa ona szczegółowe wymagania dla samobalansujących urządzeń transportu osobistego (z alkalicznymi lub innymi bezkwasowymi bateriami). Dotyczą one między innymi:
- oznakowania i instrukcji,
- odporności na wilgoć,
- odporności na ciepło i ogień,
- odporności na rdzę,
- odpowiedniego zabezpieczenia części pod napięciem,
- wytrzymałości produktu,
- budowy.
Norma nie ma jednak zastosowania do
- urządzeń przeznaczonych wyłącznie do celów przemysłowych;
- urządzeń przeznaczonych do użytku w miejscach, w których panują szczególne warunki, takie jak atmosfera korozyjna lub wybuchowa (pył, para lub gaz)
Wprowadzenie normy IEC 60335-2-114 i ustanowienie nowych wymagań powinno znacząco zmniejszyć ryzyko wystąpienia różnego rodzaju awarii i zagrożeń, przy założeniu, że produkt będzie używany prawidłowo.
Autor: Aleksandra Warmowska
Trainee
Źródła:
https://www.planete-energies.com/en/medias/close/how-do-segways-hoverboards-and-other-self-balancing-personal-transporters-work
https://webstore.iec.ch/preview/info_iec60335-2-114%7Bed1.0%7Db.pdf
https://sellercentral.amazon.pl/gp/help/external/201978810?language=pl_PL&ref=efph_201978810_cont_201003400
https://ziwgib.ahe.lodz.pl/pl/system/files/JANCZEWSKI_JANCZEWSKA_ZIwGiB_31_2020_e-book.pdf