Ręczne narzędzia elektro-izolowane są produktem trudnym pod względem odpowiedniego dobrania wymagań prawnych. Z jednej strony producenci mają świadomość jak dużą odpowiedzialność niesie ze sobą odpowiednia jakość takich narzędzi, ale często bardzo często mają trudność w określeniu norm i przygotowaniu odpowiedniej dokumentacji potwierdzającej zgodność tych narzędzi.
Dyrektywa LVD 2014/35/UE ustanawia wymogi dla sprzętu elektrycznego przeznaczonego do użytku w odpowiednich granicach napięć. Jednak narzędzia elektro-izolowane nie są sprzętem elektrycznym wg. definicji LVD, ponieważ przy kontakcie z napięciem elektrycznym nie zachodzi żadne zjawisko fizyczne. Głównym zadaniem takiego narzędzia, oprócz funkcji, jest izolowanie operatora narzędzia od napięcia niebezpiecznego. A co dalej za tym idzie, narzędzia te nie będą również w zakresie takich dyrektyw jak EMC 2014/30/UE czy RoHS 2011/65/UE, czyli nie wolno nanieść na nich oznaczenia CE.
„Narzędzia VDE” – przyjęło się określać narzędzia elektro-izolacyjne mianem narzędzi VDE, czy słusznie? VDE to nazwa niemieckiego instytutu, który specjalizuje się w badaniach bezpieczeństwa elektrycznego: https://www.vde.com/tic-en. Znak VDE jest rozpoznawalny na całym świecie, w związku z czym każdy w branży zrozumie, co ma na myśli osoba mówiąca „szczypce VDE”, niemniej nie jest to jedyny instytut posiadający akredytację do przeprowadzania tego typu badań.
„Narzędzia 1000V” – tu również należy się kilka słów wyjaśnienia, ponieważ narzędzia elektro-izolowane oceniane są wg normy IEC 60900. Norma ta opisuje narzędzia ręczne służące do użytku w określonych granicach napięcia: 1000 V AC oraz 1500 V DC. W związku z częstszym użyciem narzędzi tych do pracy przy napięciu przemiennym, często zapomina się o wartości 1500 V DC nieco upraszczając ich opis.
Zatem, jakie wymagania powinny spełniać ręczne narzędzia elektro-izolowane? Zgodnie z dyrektywą GPSD 2001/95/EC w sprawie ogólnego bezpieczeństwa produktów, do obrotu można wprowadzić jedynie produkt bezpieczny. Aby to zagwarantować, narzędzia elektro-izolowane powinny zapewniać odpowiednią ochronę przed deklarowanymi napięciami. W związku z tym narzędzia te powinny zostać zbadane na zgodność z wymienioną wcześniej normą IEC 60900. Badanie powinna wykonać kompetentna jednostka, co za tym idzie posiadająca akredytacje w danym zakresie. Ponadto produkt powinien posiadać wszystkie oznaczenia, które opisuje ww. norma.
W związku z wysokim ryzykiem jakie niesie praca przy niebezpiecznym napięciu elektrycznym, pracodawca zaopatrując pracowników w tego typu narzędzia zobowiązany jest do przeprowadzania okresowych oględzin oraz badań narzędzi elektro-izolowanych, tak aby zapewnić pracownikom możliwie wysoki poziom bezpieczeństwa. Co wynika nie tylko ze względu na zdrowy rozsądek i dobrą praktykę inżynierską, ale przede wszystkim na Kodeks Pracy (patrz: dział X, rozdział IV art.215, 2016 i 217) oraz wymagania BHP.
Zatem pamiętajmy o bezpieczeństwie w pracy i na co dzień, tak dla bezpieczeństwa własnego oraz innych!
Autor: Piotr R. Gajos
Product Compliance Engineer
