Przez ostatni rok nie pisałem artykułów na Blog wiedzy rCE, ponieważ byłem zatrudniony na stanowisku Product Compliance Enginees w firmie Northvolt Polska sp. z o. o.o., która jako oddział szwedzkiego Startup ‘u zajmuje się projektowaniem i produkcją baterii przemysłowych, baterii do pojazdów, modułowych banków energii oraz dużych mobilnych banków baterii. Spółka Northvolt pod hasłem ‘Make oil history’ od 2016 roku buduje zespół i liczy już ponad 6500 pracowników rozlokowanych w ponad dziesięciu oddziałach na całym świecie. Zgodnie z przewodnim hasłem misją spółki jest zbudowanie najbardziej ekologicznej baterii na świecie, w minimalnym śladem węglowym i najwyższym stopniem recyclingu. Idea ta jest mi bardzo bliska, dlatego tym bardziej zaangażowałem się w budowanie międzynarodowego zespołu Compliance Team mając na uwadze duży stopień złożoności przemysłowych baterii firmy Northvolt. A jednocześnie mając pełną świadomość wyzwania i kluczowego momentu w ustawodawstwie, gdy w Komisja Europejska właśnie wdrożyła regulacje BR 2023/1542 zastępując mocno przestarzałą dyrektywę BD 2006/66/EC.
Regulacja BR została ogłoszona 12 lipca 2023 roku i zaczęła obowiązywać od 18 lutego 2024 roku. Przy czym daty wejścia w życie poszczególnych wymagań i obowiązków zostały rozpisane z uwzględnienie nowego podziału kategorii baterii. I tak zgodnie z definicjami podanymi w BR 2023/1542, rozporządzenie ma zastosowanie do wszystkich kategorii baterii, niezależnie od ich kształtu, objętości, masy, projektu, składu materiałowego, składu chemicznego, użycia lub przeznaczenia, które dzielimy na:
- baterie przenośne (ang. portable), co oznacza baterię, która jest szczelnie zamknięta, waży 5 kg lub mniej, nie jest zaprojektowana specjalnie do użytku przemysłowego i nie jest ani baterią do pojazdów elektrycznych, ani baterią LMT, ani baterią SLI;
- baterie przenośne ogólnego stosowania(ang. portable of general use), co oznacza baterię przenośną nadającą lub nienadającą się do powtórnego naładowania, która została specjalnie zaprojektowana jako interoperacyjna i która ma jeden z następujących wspólnych formatów: 4,5 wolta (3R12), ogniwo guzikowe, D, C, AA, AAA, AAAA, A23, 9 woltów (PP3);
- baterie rozruchowe, oświetleniowe, zapłonowe (ang. starting, lighting and ignition battery (SLI)), co oznacza baterię, która została specjalnie zaprojektowana w celu dostarczania energii elektrycznej do rozruchu, oświetlenia lub zapłonu i która może być stosowana również pomocniczo lub rezerwowo w pojazdach, innych środkach transportu lub w maszynach;
- baterie do lekkich środków transportu (ang. light means of transport battery (LMT)), co oznacza baterię, która jest szczelnie zamknięta, waży 25 kg lub mniej i jest specjalnie zaprojektowana do zapewniania energii elektrycznej dla trakcji w pojazdach kołowych, które mogą być napędzane samym silnikiem elektrycznym lub poprzez połączenie silnika i siły człowieka, w tym w pojazdach mających homologację typu w kategorii L w rozumieniu rozporządzenia (…) (UE) nr 168/2013 oraz która nie jest baterią do pojazdów elektrycznych,
- baterie do pojazdów elektrycznych (ang. electric vehicle battery (EV)), co oznacza baterię specjalnie zaprojektowaną w celu dostarczania energii elektrycznej do trakcji w pojazdach hybrydowych lub elektrycznych kategorii L, jak przewidziano w rozporządzeniu (UE) nr 168/2013, która waży powyżej 25 kg, lub baterię zaprojektowaną specjalnie w celu dostarczania energii elektrycznej do trakcji w pojazdach hybrydowych lub elektrycznych kategorii M, N lub O, jak przewidziano w rozporządzeniu (UE) 2018/858;
- i baterie przemysłowe, co oznacza każdą baterię, która została specjalnie zaprojektowana do celów przemysłowych, przeznaczona do celów przemysłowych po tym, jak została przygotowana do wykorzystania do innych celów lub wykorzystana do innych celów, lub każdą inną baterię, która waży powyżej 5 kg i nie jest baterią do pojazdów elektrycznych, baterią LMT ani baterią SLI. W kategorii tej znajdują się także stacjonarny system magazynowania energii (ang. stationary battery energy storage system (SBESS)) definiowane jako bateria przemysłowa z magazynem wewnętrznym zaprojektowaną specjalnie do magazynowania energii elektrycznej z sieci oraz przekazywania energii elektrycznej do sieci lub magazynowania energii elektrycznej dla użytkowników końcowych i przekazywania im tej energii, niezależnie od tego, gdzie i rzez kogo bateria jest wykorzystywana.
Rozporządzenie BR w artykule 17 zobowiązuje producenta do przeprowadzenia procedury oceny zgodności wymaganiami obejmującymi wiele aspektów, które zebrałem w tabeli poniżej. W przypadku, gdy można uznać, że wprowadzane do obrotu baterie mogą należeć do więcej niż jednej kategorii, wtedy należy zastosować najbardziej rygorystyczne wymagania.
W kontekście wdrożenia nowych przepisów wprowadzanych przez rozporządzenie bateryjne BR 2023/1542 dostaję coraz więcej pytań. Od kiedy obowiązuje regulacja bateryjna? Kiedy należy wprowadzić oznakowanie CE na bateriach? Co się zmieni z bateriami w sierpniu 2024?
Jednak dużo bardziej właściwe jest uzyskanie odpowiedzi na następujące pytania:
- Z jaką kategorią baterii mamy do czynienia?
- Jakie wymagania są stawiane dla naszej kategorii baterii?
- Jakie daty wdrożenia obowiązują dla omawianej kategorii baterii?
- Czy mamy przygotowaną dokumentacje techniczną wymaganą dla naszej baterii?
- Czy mamy opracowanie informacje dla użytkownika w postaci deklaracji, etykiety, symbolu selektywnej zbiórki, kodu QR i paszportu?
- Czy przy śladzie węglowym i weryfikacji materiałów z recyclingu wymagany jest udział jednostki notyfikowanej?
- Jaki jest wynik ‘gap analysis’ i jakie kolejne działania musimy wykonać?
Jak widać, wdrożenie BR 2023/1542 wymaga szeregu złożonych działań według konkretnej kolejności. Zatem pytanie o oznakowanie CE wydaje się najmniej właściwe. Tym bardziej, że zgodnie z regułami, oznakowanie CE umieszcza się na produkcie jako potwierdzenie zgodności produktu, czyli na zakończenie pozytywnie przeprowadzonej procedury oceny zgodności.
Autor: Piotr R. Gajos
Product Compliance Engineer – specjalista ds. BR 2023/1542
źródło ilustracji: https://northvolt.com/press-resources/
